روستای لیراه در ایران

لیراه داستان جالبی دارد. لیراه اسم مکانی است که محلی‌ها به آن «بی‌آبی» می‌گویند البته نه به این معنی که آبی نداشته باشد و اتفاقا برعکس خیلی نقطه خوش آب و هوایی است که آب فراوانی هم دارد. ولی به‌دلیل اینکه رودخانه از داخلش رد نمی‌شود این نام را روی آن گذاشته‌اند.

پیشترها در ۲ نقطه بی‌آبی، تعدادی عشایر زندگی می‌کردند. نقاطی که بعدها نام «بی‌آبی سفلی» و «بی‌آبی علیا» بر آن‌ها گذاشته شد. در سرشماری کشوری بی‌آبی علیا کد دار نشد و در عوض به بی‌آبی سفلی کد دادند ولی در حال حاضر روستایی که کد گرفته بود از سکنه خالی‌ است و برعکس زندگی در بی‌آبی علیا یا همان لیراه جریان دارد.

۸ خانوار ساکن آن، همه زندگی عشایری دارند و لیراه برایشان ییلاق است و همه این خانوارها در روستای «سرآقا سید» که در ۶ کیلومتری این روستاست، خانه دومی دارند و در زمستان به آن‌جا می‌روند.

هیچ امکانی در شهر ما را خوشبخت‌تر نمی‌کند

اهالی لیراه می‌گویند، لیراه برای ما خود زندگی است و چون هنوز تکنولوژی شهری به اینجا نیامده مفهوم خوشبختی برایمان تغییر نکرده و با همین زندگی ساده شادمان و شکرگزار خدا هستیم. همه ۸ خانوار لیراه با هم نسبت فامیلی دارند و این عامل پشتیبانی بیشتر آن‌ها از یکدیگر است.

مردان و زنان و حتی بچه‌ها در اینجا هر کدام وظایف خود را انجام می‌دهند. مردان و پسران دام‌ها را به چرا می‌برند و زنان و دختران، گوسفندها را می‌دوشند و نان می‌پزند.

اینجا همچنان زنان، ظرف ها و لباس‌ها را در رودخانه کنار روستا می‌شویند و از تنها چشمه روستا برای آشامیدن استفاده می‌کنند.

اهالی روستای لیراه در ماه اسفند بار و بندیل خود را از روستای سرآقاسید که در ۶ کیلومتری لیراه است می‌بندند و همراه دام‌های خود به لیراه می‌آیند تا سال تحویل را در لیراه باشند و حتی قبل از رسیدن بهار به دل طبیعت باز می‌گردند.

لیراه معماری منحصربه‌فردی دارد که جدا از اینکه این نوع ساخت و ساز چقدر استحکام دارد، ساختمان‌های روستا را خاص کرده است. اهالی لیراه از مصالح بومی این منطقه برای ساخت خانه و محل نگهداری دام‌هایشان استفاده می‌کنند. سنگ معمولی، گل و تکه‌های چوب بلوط که به واسطه پراکندگی درختان بلوط در منطقه به وفور یافت می‌شوند را برای ساخت خانه استفاده می‌کنند.